Geboren en getogen in Soerabaja in het voormalige Nederlands Oost Indië, raakte Richard Klaessen, evenals veel lotgenoten in een turbulente en enerverende tijd verstrikt. Zijn prille jeugd, de tijd als lagereschool jongen, de middelbare schooltijd en de dienst bij de AMACAB (Allied Military Administration Civil Affairs Branche) als chauffeur-ordonnans bij de Koninklijke Marine en later als marinier, kenmerkte zich door onvoorstelbare ervaringen. Enerzijds die van een gelukkige jeugd, onbekommerd en vrij. Anderzijds die van Japanse bezetting, honger, repressie en onzekerheid en niet te vergeten de hectische Bersiap-periode.

De onvoorwaardelijke overgave van Japan aan de geallieerden en het vertraagd debarkeren van de geallieerde troepen, die de Japanse strijdkrachten moesten ontwapenen en orde en vrede moesten herstellen, gaf ruimte aan Indonesiërs wapens in handen te krijgen, de macht over te nemen en de zogenoemde Bersiap-periode te doen ontstaan. Een tijd van ordeloosheid en willekeur waarbij veel weerloze Nederlanders en ingezetenen van het voormalige Nederlands Oost Indië de dood vonden en duizenden anderen als gijzelaar door de Indonesische nationalisten werden geinterneerd. Aanvankelijk slaagde de geallieerde Brits-Indiase 49ste Brigade samen te werken met het Indonesisch Contact Comite. Ondanks een aantal provocaties en incidenten, waar, bij verbitterde gevechten de Britse commandant Brigade-Generaal Mallaby werd vermoord, slaagde deze geallieerde Brits-Indiase eenheid op 6 november 1945 in het bloeddorstige Soerabaja, 6050 Nederlandse vrouwen en kinderen uit een haast dodelijke greep van de Indonesiers te evacueren en in veiligheid te brengen.

De moord op Brigade-Generaal Mallaby kon de Britse geallieerde legerleiding niet over hun kant laten gaan en ze stelden een ultimatum aan de Indonesiërs, dat alle gijzelaars vrij moesten komen, alle wapens van ongeregelde Indonesische strijdgroepen ingeleverd moesten worden en Indonesische leiders in bewaring werden gesteld en bereid moesten zijn tot onvoorwaardelijke overgave. Indien hieraan geen gehoor werd gegeven om uiterlijk 06.00 uur op de 10de november, zou dit afgedwongen worden met alle middelen ter beschikking van de geallieerde zee-, land-, en luchtstrijdkrachten. Op dat moment verbleven 2384 Nederlanders, waartoe Klaessen behoorde, als gijzelaar van de Indonesiërs in de Werfstraatgevangenis. De weigering van de Indonesische nationalisten, het ultimatum te aanvaarden en hun bedreiging alle gijzelaars en gevangenen om het leven te brengen, leidde tot een verbitterde strijd met groot verlies aan mensenlevens en enorme verwoestingen, de slag om Soerabaja, waarbij de gegijzelde Nederlanders op tijd bevrijd konden worden door de geallieerden. De stad Soerabaja was na de slag doods en verlaten. Nadat een veilige perimeter kon worden ingesteld begonnen een aantal Soerabajanen aan de wederopbouw van hun zwaar geteisterde stad met huip van de AMACAB en het Brits-Indiase leger.