Het ruisen van de tijd is een intellectuele biografie van de historicus Jan Romein (1893-1962). Het bevat een studie van zijn werk, in het bijzonder van de nieuwe historische discipline die hij kort na de Tweede Wereldoorlog presenteerde: de Theoretische Geschiedenis, waarmee hij de sociale functie van de geschiedbeoefening hoopte te vergroten. In 'Het ruisen van de tijd' zijn afzonderlijke hoofdstukken gewijd aan de opmerkelijke verhouding van Romein tot zijn leermeester Johan Huizinga, aan zijn eigenzinnige marxistische ideeën en aan zijn ambivalente opvattingen over heden en toekomst, die zijn visie op het verleden sterk hebben beïnvloed. Romein had het gevoel te leven in een wereld van 'wankelende waarden'. Dat had hij met Huizinga gemeen. Maar hij vond dat Huizinga te pessimistisch was. Geïnspireerd door de ideeën van Marx, zette hij zich in voor een nieuwe toekomst. De Theoretische Geschiedenis zou een eerste houvast kunnen bieden. Romein streefde met zijn nieuwe vak naar interdisciplinaire samenwerkring, integrale geschiedschrijving, het herstel van een gezamenlijk doel. Deze ideeën stuitten echter niet alleen bij Huizinga op bezwaren, maar bij tal van collega's, onder wie Pieter Geyl. Voor deze studie is hoofdzakelijk gebruikgemaakt van materiaal uit het archief van Jan Romein, waaronder zijn dagboeken, zijn uitgebreide correspondentie en een onvoltooide autobiografie. Ook is uit de briefwisseling met zijn vrouw, Annie Verschoor, geput.