Standenonderwijs is een biografische schets van radicaal sociaaldemocraat, politicus en socioloog Frans Leijnse (Rotterdam, 1947). De auteur schildert zijn achtergrond als arbeiderskind uit Rotterdam-Zuid en klimmer op de maatschappelijke ladder. Hij schetst hoe die achtergrond een voortdurende druk betekent tot aanpassing, maar ook een bron kan zijn van inzicht. Dat inzicht richt zich onder andere op het standskarakter van het Nederlands onderwijs en de rol die onderwijs vervult bij het in stand houden van maatschappelijke ongelijkheid. Daarover ontwikkelt Leijnse al in zijn studententijd radicale opvattingen, die in zijn verschillende rollen als lid van de Eerste en Tweede Kamer, de Sociaal-Economische Raad, als voorzitter van de Vereniging van Hogescholen, hoogleraar en kabinetsinformateur niet wezenlijk veranderen. In een aantal thematische hoofdstukken behandelt de auteur de blijvende sociale kansenongelijkheid in het voortgezet onderwijs, het standsgebonden karakter van ons hoger onderwijs, de noodzakelijke emancipatie van de hogescholen en de conserverende rol die het onderwijsbeleid hierin speelt. Ook gaat hij in op de noodzaak de academische cultuur en vorming binnen de universiteiten beter te beschermen en weer een centrale plaats te geven.

Dit boekje is de derde uitgave in de reeks Tijdsbeelden Onderwijs, onder redactie van Adriaan in ’t Groen. In het eerste deel wordt de biografie van christendemocraat en onderwijsbestuurder Willy van Lieshout geschetst. Het tweede deel schetst een portret van sociaaldemocraat en oud-minister Jos van Kemenade en zijn belangrijke bijdragen aan het thema Sociale Ongelijkheid en Onderwijsbeleid. Het doel van de reeks is het onderwijsbeleid in historische context te beschrijven en begrijpen, onder meer door middel van gesprekken, interviews met en originele teksten van visionaire beleidsmakers die in de ontwikkeling van het Nederlandse onderwijs een belangrijke rol hebben gespeeld.