De plek waar het nieuwe Timmerhuis in Rotterdam is verrezen kent een veelzijdige geschiedenis. De dijk uit het eind van de 12e eeuw of het begin van de 13e eeuw maakte onderdeel uit van de middeleeuwse bedijking die een einde moest maken aan wateroverlast en stormvloeden. De bedijking vormde de oostelijke begrenzing van de polder Cool en na de afdamming van de Rotte rond 1270 tevens de westelijke begrenzing van de polder Rotterdam. Het deel van de polder Rotterdam dat gedurende lange tijd grotendeels onbebouwd bleef, vormde achtereenvolgens de locatie van de achtererven van huizen aan de Westewagenstraat, een binnenhof van het Sint-Agatha klooster, het terrein van het stadstimmerhuis, een dichtbebouwde woonwijk, een vervallen achterbuurt en, na de Tweede Wereldoorlog, de locatie van het oude Stadskantoor.
De bodemingreep voor de bouw van het nieuwe Timmerhuis bood onder meer de mogelijkheid om over een oppervlakte van circa 125 x 30 meter onderzoek te doen naar de ontwikkeling en bewoning van een Rotterdamse wijk in de 17e en 18e eeuw.
Archeologische resten uit deze periode zijn in een groot deel van de Rotterdamse binnenstad, door het bombardement op 14 mei 1940 en de opruimwerkzaamheden daarna, nauwelijks bewaard gebleven.

Tussen oktober 2012 en maart 2013 vond het archeologisch onderzoek plaats naar de ligging en de opbouw van de dijk en de ontwikkeling van de stedelijke bewoning vanaf de 14e eeuw.

In het rapport worden de resultaten gepresenteerd van het archeologisch onderzoek op de locatie Timmerhuis in Rotterdam. Er zijn bij de opgraving mooie resultaten geboekt. Spectaculair was de vondst van een schoen met daarin 482 zilveren munten, die in of kort na 1592 begraven moet zijn. De schatvondst heeft – terecht – veel aandacht gekregen van pers en publiek. Publicitair minder spannend, maar voor de ontwikkelingsgeschiedenis van Rotterdam van veel groter belang, was de vaststelling dat zich op de locatie Timmerhuis een dijk in de ondergrond bevindt die ouder is dan de dam in de Rotte uit circa 1270. Het archeologisch onderzoek leverde ook veel informatie op over de inrichting van dit deel van de stad en over het dagelijks leven vanaf het midden van de 14e eeuw.

De onderzochte periode vormt een deel van de geschiedenis van Rotterdam waarin de stad een grote transformatie onderging. Van een bescheiden vissers- en handelsplaats in de 14e eeuw, groeide de stad na de Opstand uit tot de tweede stad van de Republiek aan het einde van de Gouden Eeuw. De bewoners van dit deel van de stad behoorden weliswaar niet tot de stedelijke elite maar leverden wel een belangrijke bijdrage aan de groeiende welvaart, ook dankzij de vele immigranten uit voornamelijk de Zuidelijke Nederlanden. Dat de buurt gedurende de 19e eeuw was vervallen tot een beruchte wijk, waar het arme deel van de Rotterdamse bevolking woonde, draagt bij aan het veelzijdige karakter van de locatie.
Met de bouw van het Timmerhuis wordt een nieuw hoofdstuk toegevoegd aan deze veelzijdige geschiedenis. In het nieuwe Museum Rotterdam en in de publieke ruimten van het Timmerhuis zullen vondsten van de locatie de ruimte krijgen om de geschiedenis van dit deel van de stad te verbeelden.