De auteur geeft in dit boek een aantal beschouwingen die verband houden met het dagboek en de brieven van Etty Hillesum, die op 27-jarige leeftijd de 30e november 1943 met geheel haar familie in Auschwitz werd vergast.

Op de vraag of de Joden het geweten hebben wat voor lot hun wachtte is het antwoord ja. Hitler had het twintig jaar te voren gezegd. Herinnerd wordt aan de kristalnacht in 1939, aan Mein Kampf, waaruit een aantal invectieven over de Joden zijn opgenomen. Dichters en wetenschappers hebben het geweten en hebben gewaarschuwd. 'Wij Nederlanders hebben het wel geweten, al deden wij ons best om het niet te weten.' Ook uit het bewaarde dagboek en de brieven van Etty blijkt dat men van de ondergang wist, maar men wist niet hoe erg die zou zijn. Als zij het lot van de kinderen ziet, dan komt één naam bij haar boven: Herodes. Het Joodse volk is planmatig uitgeroeid. De schrijver gaat ook in op het werk van de kerken door stelselmatige protesten.

De auteur wijst op een woord van Selma Lagerhof: O God, laat mijn ziel tot rijpheid komen eer zij gemaaid wordt. Hij neemt aan dat dit proces zich voltrokken heeft in Etty's ziel. Nimmer heeft zij een beschuldigende hand naar haar Schepper uitgestoken 'Alles is hier drijfzand behalve God'. Haar leven was een continue worsteling met geloof en twijfel. God is ons geen verantwoording schuldig maar wij aan Hem. In een laatste bericht, een uit de trein naar Auschwitz geworpen briefkaart schrijft zij o.a.: De Here is mijn hoog vertrek.

'Systemen groeien boven mensen uit — en houden mensen in een satanische greep.'

Het is een diep verootmoedigend boek over een donker verleden, maar een verleden dat niet dood is en waarvan de les geleerd moet worden. Zit er waarheid in Byrons woord, dat het verleden de beste toekomstprofeet is?