Textiel Trio STiKK

Even kennismaken, ………
Wij zijn Rita Haverkort, Tineke Puyenbroek en Hendrina Mulder.
De naam is een aantal jaren geleden ontstaan om dat we samen op pad wilden gaan in onze ontwikkeling in de textielkunst.
Dit verklaart niet het ontstaan van de naam STIKK. Die is niet ontstaan omdat jullie samen op pad wilden gaan. Jullie besloten samen om daar een naam aan te geven, zie hieronder.
STiKK is een afkorting en staat voor; Samenwerking Textiel in Kunst en Kennis. De liefde voor textiel, kunst en een grote leergierigheid is wat ons bindt. Regelmatig komen we bij elkaar om elkaars werk te bekijken en te bespreken, delen we kennis, doen we gezamenlijk een cursus of gaan we naar een expositie. Ook praten we over het leven, wat ons bezighoudt en/of inspireert, verbeelding, de betekenis van kunst en het werken met stof en draad.
Waar we voorheen onze eigen stukken maakten in onze textielgroep ontstond vorig jaar het idee om meer te gaan samenwerken in de stukken die we maken.
Dit is weer een geheel eigen proces en zoiets moet groeien. Het idee ontstond om met een thema te gaan werken. We hebben samen afgetast hoe we tot een thema konden komen via een aantal stappen. Eerst hebben we in onze appgroep individueel een aantal onderwerpen gedeeld die ons persoonlijk aanspraken. Daarna hebben we een brainstormsessie gedaan met deze onderwerpen en d.m.v. oefeningen hebben we de onderwerpen in aantal teruggebracht totdat er een onderwerp overbleef: “Schone Schijn”. Hierna hebben we in een volgende bijeenkomst een papieren collage gemaakt rondom dit gekozen thema.
Ook de betekenis van “Schone Schijn” is vaak aan de orde geweest. Als je met zo’n thema aan de slag gaat zie je overal om je heen schone schijn, en ga je vragen stellen bij de betekenis van schone schijn. Dit is een proces waarin je eigen creativiteit zich gaat ontwikkelen en verdiepen rond zo’n thema.
Vervolgens beginnen we een ieder persoonlijk onze eigen ontdekkingstocht om het thema eigen te maken en hebben we daar soms contact over via onze appgroep. De werkstukken hebben we in verschillende fasen van het werkproces bekeken en besproken. Daarbij hebben we gekeken naar beeldtaal, kleur, materiaalgebruik en compositie. Uiteindelijk leverde dit proces drie heel verschillende werkstukken op over het thema “Schone Schijn”, waarin ieders persoonlijke werkstijl en beeldtaal duidelijk naar voren kwam. We hebben het thema ieder op een heel andere manier als inspiratiebron gebruikt.
Deze eerste samenwerking smaakte naar meer. Toen ontstond spontaan de vraag: Wat zou er gaan gebeuren als we die heel eigen werkstijlen en beeldtaal gaan combineren in een werkstuk?
Zo ontstond het idee van het drieluik: Lucht, Water, Aarde

Vanwege praktische redenen hebben we gekozen om een drieluik te gaan maken. Zo konden we er eenieder persoonlijk thuis aan werken. Dit drieluik zouden we gaan wisselen, een keer in de zoveel weken, vervolgens gaat de ander dan verder werken op jouw werkstuk om als laatste bij de derde persoon aan te komen die dat werkstuk definitief afmaakt. (voltooit ?)
Doordat we als basis zijn uitgegaan van een drieluik begon het hieromheen weer te stromen in verschillende thema’s die naar boven kwamen drijven. We hebben er een aantal besproken, opgeschreven en uiteindelijk gekozen voor: Lucht, Water, Aarde. Dit thema sprak ons alle drie aan en bood genoeg aanknopingspunten om daar verder mee te kunnen ontwikkelen.
Wie begint met welk onderdeel van dit thema was de volgende vraag. We hebben lootjes getrokken en zo bepaald wie waarmee zou beginnen. Tineke begon met de lucht, Rita met het water en Hendrina met de aarde.
Dan ontstaat de vraag: Moeten we de opdracht gaan kaderen en zo ja hoeveel wil je dit gaan kaderen, belemmert dit de creatie enz. Uiteindelijk hebben we besloten dat het formaat voor alle drie de stukken gelijk moest zijn en wel op A3-formaat liggend. Daarnaast de praktische afspraken gemaakt rond het plannen van data om ongeveer elke drie weken van werkstuk te gaan wisselen.
De eerste ronde was het maken van een ondergrond en dus de keuze voor stof, kleur, textuur. Dat was al een flinke opdracht omdat je geen totaalconcept uitvoert en je dus niet weet wat het uiteindelijk zal worden. We zijn alle drie op onze eigen manier en heel gevoelsmatig te werk gegaan. Een ieder heeft voor zichzelf stoffen geverfd, gecombineerd en verwerkt zodat er uiteindelijk een ondergrond ontstaat.
Tineke heeft voor haar ondergrond ‘lucht’ een stuk textiel met de kwast geverfd en daar met tule en organza heel luchtig wolken op geborduurd. Rita heeft voor haar ondergrond ‘water’ lagen stof over elkaar gestikt en weer opengeknipt, wat het gevoel geeft van diepte en bewegend water. Hendrina heeft zowel ruwe rafelige stoffen alsook dunne stoffen geverfd in allerlei aardetinten. Door de verschillende texturen samen te brengen ontstond een gelaagd aards gevoel.
Soms delen we in de weken als we thuis aan het werk zijn flarden van waar we mee bezig zijn in een foto op de appgroep. Vandaaruit ontstaan dan door vragen of opmerkingen soms nieuwe inzichten en/of ideeën.
Waar we alle drie tegenaan liepen was het gevoel dat je onderdelen van het geheel mist waardoor de opdracht soms erg abstract bleef, maar tevens dwong deze situatie je ook om je alleen maar te focussen op je eigen stukje waardoor je in het hier en nu kon blijven. Het bracht ook een zekere rust omdat je geen enkele invloed hebt op de verdere invulling. Tevens bracht dat het loslaatproces op gang wat nodig is voor als je jouw creatie aan de ander geeft die er vervolgens op verder gaat werken.
Wat we ook alle drie ontdekten is dat als je zo bezig bent met de ondergrond er vanzelf ideeën ontstaan wat je er verder mee zou kunnen doen. Het gaat eigenlijk groeien tot een verhaal. Om te voorkomen dat we elkaar zouden beïnvloeden met die verhalen hebben we als we samen kwamen er bewust voor gekozen niet te veel te praten over de creaties maar ze alleen te bekijken en te fotograferen. Om zo het vervolg bewust los te laten en de ander volledige vrijheid te geven om een eigen idee/verhaal er van te gaan maken.
De werken werden doorgegeven en we gingen weer aan de slag op elkaars ondergrond, nou ja ‘aan de slag’ was een groot woord. We moesten alle drie toch echt door iets heen, het voelde bijna een beetje als heiligschennis om op het werk wat zorgvuldig gecreëerd is door de ander je eigen stempel te gaan drukken.
Weer drie weken later hadden alle werken een transformatie ondergaan. Op alle doeken waren elementen toegevoegd waardoor er een begin van een verhaal zichtbaar werd. Zo zat er in de lucht ineens een vrouw op een richel dromerig voor zich uit te staren. De lucht kreeg hiermee ineens een betekenis. In het water lag een boot met ernaast een magisch silhouet van een vrouw. In de aarde ontstond er geschiedenis door hand geborduurde fossielen, boomwortels en mineralen. Het was erg verrassend om te zien wat er gebeurt als de ander in vrijheid doorwerkt op jouw gemaakte ondergrond, iets wat je zelf totaal niet bedacht had.
Toen brak de laatste wisselronde van de werkstukken aan. We moesten allemaal op een doek werken waar al twee mensen hun stempel op hadden gedrukt en tevens was het ook de laatste ronde dus moest het doek voor je gevoel wel af zijn na deze wissel. Rita had als laatste het doek ‘aarde’, dit heeft ze een prachtig statement gegeven waar het nog om vroeg, een tak/boomwortel omwikkeld met een felblauwe glanzend draad. Tineke heeft het doek ‘water’ heel verfijnd bewerkt met zijdevezels en glaskralen om zo de compositie meer tot een geheel te maken en het water levendiger te maken. Hendrina heeft in de lucht met de hand die een ladder vast houdt de dromerige mystiek die er al was ontstaan verstevigd.
Het was een bijzonder moment toen alle doeken onder elkaar gelegd werden en er een eenheid ontstond. Ineens zie je dan dat ieder doek zijn eigen verhaal vertelt en er is tegelijkertijd ook een groter verhaal ontstaat.
Het idee om het vierde element vuur nog in te brengen op alle doeken lieten we los, voor ons gevoel waren de werken goed en af zoals ze nu waren.
Bij Hendrina bleef het element vuur nog wat hangen. Ze opperde om de oranje draad toe te voegen, dit als verbindende factor tussen de drie werken en als symbool van onze gezamenlijke energie.
Het hele proces was uitdagend, grensverleggend, leerzaam en interessant zowel individueel en als textielgroep. Het was een plezierig avontuur, een leerschool om los te laten, heerlijk te spelen en te durven gaan en ontdekken. Het geeft nieuwe inzichten.
Het is leuk om te zien dat onze samenwerking mooie resultaten oplevert, maar ook persoonlijk maken we hierdoor alle drie onze eigen ontdekkingsreis. Dat verheft en heeft een positieve uitwerking en dit zal ongetwijfeld weer doorwerken in onze creaties. Toch is het heel mooi om te zien dat we ook dicht bij onze eigen beeldtaal kunnen en durven te blijven.
STiKK gaat verder. Rita, Tineke en Hendrina blijven ieder hun eigen werk maken, maar ook onze samenwerking als textielgroep STiKK smaakt nog steeds naar meer. Rita en Tineke hebben in 2019 werk ingezonden voor het TXP festival en zijn beiden in de prijzen gevallen.
Inmiddels zijn we de volgende uitdaging aangegaan; we hebben samen stoffen gedrukt in een gezamenlijke zeefdrukworkshop. Deze resultaten vormen weer een startpunt voor een nieuwe samenwerking.
Doordat we steeds onszelf een volledige nieuwe uitdaging geven en niets hetzelfde is blijven we ontdekken en leren. Alle ervaring die we zo samen opbouwen en individueel opdoen is niet te benoemen en zal onbewust altijd invloed hebben op onze samenwerking en op ons werk. Ook is het een stimulans om ons zowel samen als individueel verder te ontwikkelen. In de toekomst willen we graag samen gaan exposeren. Het lijkt ons leuk om onze liefde voor textiel en onze resultaten met een groter publiek te delen zoals we dit nu doen met ons verhaal.




Written by Li Ju-chen during the Qing dynasty Flowers in the Mirror is a classic novel of Chinese literature. It is full of fanciful tales. The term “Flowers in the Mirror” is an idiomatic phrase meaning “illusion.” An example is a moon as seen upon a body of water which appears to be close and near, but it is a mere reflection. The stories are set during the reign of Empress Wu Tse-tien, a female ruler. Wu was actually an Empress of China who ruled from 690 to 705. Her reign was a part of the short-lived Zhou dynasty, which interrupted the Tang dynasty. Some traditional historians portray Wu as a power hungry woman who cared little for those who she hurt nor what she did. A popular theory is that Wu killed her own child in order to become the empress. She was recognized, however, as both capable and attentive even by traditional historians who disliked her behavior. She had an ability to select capable people to serve as officials. She was admired for this trait throughout the Tang and subsequent dynasties. Wu was the only female emperor of China in more than four millennia.